Ekonomik araç kullanımı..

[maminci]

Araçlarda Verimli Yakıt Kullanma
Ülkemizde taşıt sayısı hızla artmaktadır. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana gibi büyük şehirlerde kişi başına düşen taşıt sayısı sürekli artmaktadır. İstanbul’da 1000 kişiye düşen taşıt sayısı 200 adettir. A.B.D.’de bu değer 700 taşıt/1000 kişidir. Batı Avrupa Ülkelerinde ise 600 taşıt/1000 kişidir.

Yani Türkiye’de taşıt sayısı artmaya devam edecektir. Taşıt sayısı arttıkça yakıt tüketimi ve trafik yoğunluğundan ileri gelecek karbon monoksit, partikül, hidrokarbon ve azot oksit gibi hava kirleticilerinin emisyonu artacaktır. Yol kapasitesi yeterli değilse taşıtlar birim km.’de daha fazla yakıt tüketirler.

Türkiye’de belli yaşın üzerindeki araçlardan çok daha az vergi alınmaktadır. Oysa taşıt yaşı ilerledikçe tükettiği yakıt miktarı ve egzozdan atılan kirletici miktarı artmaktadır. Çoğu gelişmiş ülkelerde taşıt yaşı ilerledikçe taşıt vergisi aynı kalmaktadır. Eski araçlar için vergi indirimi söz konusu değildir. Türkiye’de de benzer uygulamaya geçilmelidir.

Periyodik araç muayenesi, bakımı, tamiratı ve egzoz ölçümü yapılmayan araçlar daha fazla havayı kirletmektedir. Yeterli bakımı ve onarımı yapılmayan dizel araçlar önemli hava kirliliği kaynaklarından biridir.

Özellikle mazotta bulunan fazla miktardaki kükürt; motorun aşınmasına ve egzozdan daha fazla kirleticinin atılmasına, dolayısıyla atmosferde sülfat partiküllerinin artmasına neden olmaktadır.

Taşıtlarda yakıt tüketimini minimize etmek mümkündür. Trafikten ileri gelen kirletici emisyonunu ve sera gazı miktarını minimize etmek için taşıt kullanırken bazı kuralları öğrenir ve yerine getirirsek; yakıt tüketimini en aza indirebiliriz. Yakıt tüketimini azalttığımız zaman egzozdan atılan kirletici emisyonunu da azaltmış oluruz.

Taşıtlardan atılan kirleticiler hem sağlık ve çevre problemlerine, hem de global ısınmaya katkıda bulunmaktadır. Daha temiz bir çevre için; herkesi sağlıklı ve doğru araç kullanmaya davet ediyoruz. Doğru araç kullanarak yakıta daha az bedel ödemek mümkündür. Hep beraber egzozdan atılan sera gazlarını azaltalım ve iklim değişiklinin önlenmesine katkıda bulunalım.

Fransa, Avusturya ve İsviçre’de her yıl ölümlerin %6’sının hava kirliliğinden olduğunu unutmayınız. İngiltere’de her yıl trafikten ileri gelen hava kirliliğinden yaklaşık olarak 19.000 kişi ölmektedir. Türkiye’de hava kirliliğinin sağlığımız, özellikle çocuklarımız ve yaşlılarımız üzerine etkisini lütfen iyi düşününüz ve gereksiz yere araç kullanmaktan kaçınınız.

Klima
Yaz aylarında güneşte kalan aracı çalıştırmadan önce camları açarak araç içindeki aşırı ısınmış havayı dışarı atınız.

Trafiğin yoğun olduğu yerlerde klimanın devir daim sistemini çalıştırınız.Klimanın devir daim sistemi ile hem kirli havayı içeri almazsınız hem de istediğiniz konfora daha hızlı ulaşırsınız. Yolcu taşıtı içindeki siyah karbon konsantrasyonu 5-90 µg/m3 arasında değiştiğini unutmayınız.

Aracın kliması çalışırken camları kapalı tutunuz. Aracın kliması ile havayı ısıtamazsınız...!

Aracınızın klimasını çalıştırdığınızda her 100 km’de 1.0-2.0 litre extra benzin tüketirsiniz.

Ozon tabakasının delinmesine neden olan CFC’lerin %10’uşehiriçi bölgelerde taşıt klimalarından ileri gelir.

Yakıt
Yaz aylarında özellikle akşam-gece-sabah saatlerinde benzin satın alınız. Soğuk saatlerde benzin satın alarak hem benzin buharlarının atmosfere kaçmasını önlersiniz hem de daha yoğun benzin satın alırsınız. Unutmayınız ki yakıt pompası yakıt hacmini ölçer, yakıt yoğunluğunu ölçmez. Yakıt yoğunluğu arttıkça daha ağır benzin satın almış olursunuz.

Yakıtın tipini ve markasını dikkatli seçiniz. Yakıta solvent karıştıran istasyonlardan benzin satın almayınız. Solventli yakıtlar hem aracınızı bozar hem de havayı kirletir. Kaliteli yakıtlar hemdaha ekonomik hem de araçlar için daha sağlıklıdır.

Benzin buharının depo kapağı üzerine baskısını önlemek için yakıt deposunu ağzına kadar doldurmayınız.

Motorunuzu durdurmadan deponuzu benzinle doldurmayınız.

Yakıt depo kapağı mutlaka sızdırmaz olmalıdır. Depo kapağından benzin buharlaşmamalıdır.

Aracınızda kurşunsuz benzin kullanınız. Süper benzin 0.15 g/litre ve kurşunsuz benzin 0.013 g./litre kurşun içerir. Kurşun sağlık açısından çok zararlı bir maddedir. Süper benzin yerine lütfen katkılı kurşunsuz benzin kullanınız. Böylece egzozdan atılacak kurşun miktarını 11 kat azaltabilirsiniz.

Süper benzin kullanan araçlardan atılan kurşun en fazla 0-6 yaş ile ana rahmindeki çocukları etkilemektedir.

1994 yılından itibaren üretilen tüm yerli ve yabancı benzinli taşıtlar kurşunsuz benzin kullanabilirler.

LPG veya Doğal Gaz temiz yakıttır. Aracınızı LPG veya Doğal Gazlı sisteme lisanslı uzman kurumlarca dönüştürerek hem daha verimli ve ekonomik yakıt tüketimi, hem dedaha temiz çevre elde edebilirsiniz.

Tekerlekler
Lastiklerin hava basınçları yeterli olmalı. Yeterli miktarda basıncı olmayan lastikler çabuk tahrip olur ve ömrü kısalır. Yol tutuşu zayıflar, patlamaya ve yırtılmaya neden olur.

Lastiklerin hava basıncını aracınız soğuk iken kontrol ediniz. Sıcak lastiğin hiçbir zaman havasını almayınız.

Radial lastikler kullanınız. Radial lastikler yakıt tüketimini azaltır.

Lastiklerin hava basınçlarını ayda bir kontrol ettiriniz. Lastiklere üreticinin tavsiye ettiği yeterli hava basıncı verilmelidir. Lastiklerin hava basıncını aracınız soğuduktan üç saat sonra ölçünüz. Lastiklerin hava basıncı yeterli olmayan taşıtlar, %5’a varan fazla yakıt tüketimine neden olur.

Aracınızı yüksek hızda sürmeniz lastiklerin daha hızlı tahribatına neden olur.

Lastiklerin hava basıncı bir birim (1 1bf/in.2 ) düşükse %2 daha fazla yakıt tüketirsiniz.

Bir bar= 14.51 1bf/in.2 eşittir.

Rölanti
Aracınızı 30 saniyeden fazla rölantide çalıştırmayınız. Kış aylarında aracınızı hareket ettirmeden önce motorunuzun ısınması için 1 ila 2 dakika rölantide çalıştırmanız yeterlidir. Bir saatlik rölanti esnasında 3000 gr. sera gazı CO2’i atmosfere atarsınız.

Trafik hariç bir yerde 30 saniyeden fazla kalıyorsanız aracınızı durdurunuz. Gitmeye hazır değilseniz aracınızı çalıştırmayınız. Motorunuzu dururken ısıtmak yerine ölçülü kullanarak yolda ısıtınız. Aracınızı 10 dakika rölantide çalıştırdığınızda 0.17 litre extra yakıt harcarsınız. Rölantide araç hızı sıfır km./saat’dir. 4 silindirli bir taşıt bir saat rölantide çalıştırıldığında 1-1.8 litre benzin tüketir. İstanbul’da seferde olan 1 milyon taşıt hergün 0.5 saat rölantide çalışsa günde 500.000 litre ve yılda 130.000.000 litre extra yakıt tüketirler. Araç Sürme
Şehiriçi bölgelerde ekonomik ve ideal taşıt hızı 25-95 km./saattir. Gaz pedalını devamlı nazikçe kullanınız. Ani kalkışlardan ve duruşlardan kaçınınız. Ani fren yapmaktan kaçınınız. Olması gereken vitesten düşük viteslerde aracı kullanarak %45’e varan daha fazla yakıt tüketimine, motorun yorulmasına ve yıpranmasına neden olursunuz. Motoru yormamak için mümkün olduğunca aracınızı uygun viteste kullanınız.

Aracınızın vitesini nazikçe fakat hızlı olarak değiştiriniz. Aracı ani olarak çalıştırıp hızlandırmak normal seyir esnasındaki değerden %60 daha fazla yakıt tüketimine neden olursunuz.

Aracınızı düz ve sarsıntısız sürünüz. Düz ve sarsıntısız sürme ekonomik yakıt tüketimine neden olur.

Normal seyir esnasında aracınızın camlarını kapalı tutunuz. Açık camlar araç üzerinde dalgalı rüzgar oluşumuna ve taşıt hızının düşmesine neden olur. Açık camlar, 100 km/saat hızda %4 extra yakıt sarfiyatına yol açar.

Ekonomik yakıt tüketimi için aracı yavaş yavaş hızlandırınız ve yavaşlatınız.

95 km./saat hızın üzerinde sürdüğünüz her 8 km/saat için %10 daha fazla benzin tüketirsiniz.

Aracınızı 20 km./saat ve daha düşük hızla sürdüğünüzde %50 daha fazla benzin tüketirsiniz.

Motorunuzu durdurmadan önce vitesi boşa alınız. Aksi durumda atık yakıt atılmasına neden olursunuz.

Aracınızı mümkün mertebe 25 km/saatten düşük, 95 km/saatten yüksek hızda sürmeyiniz. Her iki durumda da hem daha fazla yakıt tüketimine hem de daha fazla kirleticinin atmosfere atılmasına neden olursunuz.

*mpg: benzin tüketimi başına (galon (3.79 lt.)) kat edilen mesafe (mil (1.609 km.)),

mph: Belli zamanda (saat) kat edilen mesafe (mil (1.609 km.))

Verimli Yakıt Tüketimi
Bir taşıtın şehiriçi yollarda verimli yakıt tüketimi en fazla 8 litre/100 km. ve şehirlerarası yollarda en fazla 6 litre/100 km. olmalıdır. Araç satın alırken aracın yaşını ve 100 km de tükettiği yakıt miktarını mutlaka öğreniniz.

Hava filtresi kirli ve tıkalı ise filtre motora hava akışını engeller. Kirli hava filtresi %10 daha fazla yakıt tüketimine neden olur. Hava filtresini temizleyiniz/temizletiniz veya değiştiriniz.

Direk enjeksiyon sistemli taşıt satın alınız. Karbüratör esaslı taşıtlar enjeksiyon sistemli taşıtlara göre %10 daha fazla yakıt tüketirler.

Kirli enjeksiyonlar yakıt tüketimini artırır. Bakımlı ve ayarlı bir motor, yakıtı daha verimli tüketir. Bakımsız araç hem fazla yakıt tüketir hem de havayı kirletir. Yanlış araç kullanarak hem cebini hem de havanızı kirletirsiniz...! Seyahatiniz 5 km.den az ise aracınızı kullanmayınız.Bu mesafede motoru normal çalışma sıcaklığına ulaştırmak mümkün değildir. Böyle durumda toplu taşıma aracını tercih ediniz.

İlk 5 km içinde aracınızı yüksek hızda sürmekten ve aşırı hızlandırmadan kaçınınız. Aracınızın hızını sık sık değiştirmeden belli bir hızda seyrederek daha az yakıtla daha uzun mesafe alabilirsiniz. Trafiğin yoğun olduğu saatlerde dur-kalk olayı sık yaşandığı için hem yakıt tüketimi hem de egzozdan atılan kirletici miktarı artmaktadır. Aracınızda hava/yakıt ayarını ve egzoz ölçümünü süresi içinde yaptırarak daha az yakıtla daha uzun mesafe alabilirsiniz.

Yağ filtreleri temiz olmalı. Eski ve kirli yağ filtreleri motor verimliliğini düşürür ve yıpratır. Düşük verimlilikte çalışan motorlar yakıt verimliliğini düşürür. -15 oC altındaki sıcaklıklar %30’a varan fazla yakıt tüketimine neden olur. Aracınız şehir içinde7 litre/100 km. den çok daha fazla yakıt tüketiyorsa bu araç sizin için ekonomik değildir. Bu aracın işletme maliyeti yüksek demektir. Araç satın alırken şehiriçi bölgelerdeen fazla 7 litre/100 km. kurşunsuz benzin tüketen yerine, 10 litre/100 km. benzin tüketen satın alırsanız;

Yakıta daha fazla para ödersiniz ve daha fazla kirleticiyi atmosfere atarsınız. Yakıtın verimli tüketimini etkileyen en önemli parametrelerden biri de taşıt yaşıdır. Taşıt yaşı arttıkça yakıt tüketimi ve egzozdan atılan kirletici miktarı da artmaktadır. 10 yaşın üzerindeki benzinli taşıtların egzozundan atılan kirletici miktarı 5 yaşın altındaki taşıtlardan atılan kirletici miktarından en az iki kat daha fazladır. 20 yaşın üzerindeki taşıtları mümkünse satın almayınız.

Yakıtı verimli kullanan taşıtların egzozundan daha az kirletici atılır. İşyerleri bünyelerinde çalıştırdıkları araçların yıllık tükettikleri yakıt miktarlarını tespit ederek, bu araçların işletme için verimli olup olmadıklarına karar verilebilir, basit bir hesaplama ile bu bilgileri elde edilebilirler. Yakıt alırken aracın km göstergesindeki km rakamı ve aldığı yakıt miktarı (litre) yıl boyunca not edilmelidir. Böylece bir aracın bir yıl boyunca aldığı mesafe (km) ve tükettiği yakıt miktarı (litre) tespit edilmeli, 100 km. başına tükettiği yakıt miktarı (litre) ve yıllık yakıt maliyeti belirlendikten sonra bu aracın yakıt bakımından çalıştırılmasının ekonomik olup olmadığı belirlenmelidir.

Fazla Yük
Yolculuk esnasında aracınızı fazla yükle yüklemeyiniz. İstiap haddinin üzerindeki her 45 kg. ek yük, %7 ekstra yakıt tüketimine neden olur. Bir araç şehir içi yollarda normalde 7 lt./100 km. benzin tüketiyorsa ve bu araç üzerine ekstra 45 kg. yük konmuşsa, bu durumda 7.5 lt./100 km. benzin tüketirsiniz.

Egzoz
Aracınızın egzozundan beyaz duman çıkıyor ve bu en fazla 5 saniye sürüyorsa motor iyidir. Bu uzun süre devam ediyorsa (10 sn.den fazla) motorda bir problem var demektir.

Egzoz gazı siyahsa hava/yakıt karışımı iyi değil, çok fazla yakıt tüketiliyor ve egzozdan yanmamış hidrokarbon atılıyor demektir. Enjeksiyon sistemini kontrol ettiriniz.

Taşıtların egzozundan atılan taneciklerin boyutu 2.5µm den küçüktür. Bu tanecikler, solunum yolu ile ciğerlere kadar kolayca ulaşabilir. Dolayısıyla trafiğin yoğun olduğu yerlerde camları kapamalı ve klima gerekli ise sadece hava devir daim sistemi çalıştırılmalıdır.

Egzoz gazı mavi renkli ise motor yağ, siyah renkli ise fazla benzin yakıyor demektir.Yani egzozdan hidrokarbon atılır. Hidrokarbon atmosferde duman ve ozon oluşumuna katkıda bulunur.

Gündüz saatlerinde hava sıcaklığı yükseldikçe benzinin buharlaşması da artar. Yakıt doldururken depodan benzin buharlarının kaçması da artar. Benzin buharlarında kanser yapıcı benzen, toluen ve ksilen gibi maddelerin yanında ozon ve duman oluşumuna neden olan maddeler de bulunmaktadır.

Aracınızın sıvılarını ayda bir defa kontrol ediniz veya ettiriniz;


Motor yağının siyah/kahverengi,
Soğutucu/antifirizin sarı/yeşil,
Transmisyon sıvısının pembe/kırmızı,
Fren sıvısı veya benzinin açık
Renkte olmasına dikkat ediniz.
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK tarafından 2005 yılında yayımlanan belge.

[maminci]

Az Yakıtla Çok Kilometre Yapmanın Püf Noktaları
Size önereceğimiz 10 yöntemi kullanarak yüzde 43’e varan oranlarda yakıt tasarrufu elde etmeniz mümkündür.
1. Virajlara kontrollü girin
Hareket enerjisini ısı enerjisine dönüştürdüğünden, fren yapmak enerji kaybı olarak kabul edilir. Ayrıca standart otomobillerde ısının tekrar hareket enerjisine dönüştürülmesi de mümkün değil. Viraja gererken fren yapılarak düşürülen hız, viraj çıkışında gaz verilerek, yani fazladan yakıt harcanarak geri kazanılabilir. Bu nedenle virajlara kontrollü girmek, yakıt tüketimini düşürmek açısından oldukça faydalı bir davranış türüdür. Bunun için viraja makul bir hızla yaklaşmak ve bu hızı viraj içinde korumak yeterli ama sonu görülemeyen virajlarda biraz daha dikkatli ve yavaş olmakta fayda var. İşe gidip gelirken, her gün kullandığınız bir yolda bu uygulamayı çok daha güvenli bir şekilde hayata geçirmek mümkün. Ancak bu uygulama, sorumluluktan uzak bir şekilde hızlı gitmek anlamına gelmiyor. Ayrıca, virajlarda neredeyse panik fren yaparak yavaşlayanlara karşı, biraz daha yavaş girmekte olmakta da fayda var. Yapılan testlerde otomobillerini aşırı seri kullanmayı seven, virajlara girerken sert fren yapan, ara gazı vererek iki vites birden küçültüp, virajın çıkışına yakın bir noktada gaza sonuna kadar basarak tekrar hızlanan sürücülerin, aynı sürede ama daha homojen hızlarla ilerleyen sürücülerden 4-5 lt/100 km daha fazla yakıt tükettiklerini ortaya koydu.
2. Gaz pedallarına dikkatli basın
Tutumluluk isteyenlerin gaz pedalına doğru şekilde basmayı mutlaka öğrenmeleri gerekiyor. Sanılanın aksine, olması gerekenden daha fazla gaz vermek, daha az vermekten daha iyidir. Bu şaşırtıcı kuralın ardındaki teknolojik nedense, gaz kelebeği kayıpları. Ayak, gaz pedalından her çekildiğinde motorun frenlenmesi, güç ve yakıt kaybı anlamına geliyor. Diğer bir faydalı kural da, ayağı gazdan çekmek yerine vites büyütmektir. “Tam gazla hızlanma nasıl tasarruf sağlıyor?” sorusunun cevabı da oldukça basit: “Çünkü daha ekonomik olan yüksek devirlere ulaşma süresi kısalıyor”. Gerçekten de 100 km/s hıza kadar tam gaz vererek hızlandıktan sonra en yüksek viteste bu hızı korumak, yarım gazla ve küçük viteste bu hıza daha uzun sürede ulaşmaya çalışmaktan daha fazla ekonomi sağlıyor. Ancak benzinli motorlar için pratikte daha geçerli olan bu kural, dizel motorlu otomobillerde bu kadar faydalı olamıyor.
3. Doğru ve kaliteli yakıt alın
Ucuz ancak kalitesiz yakıt satılan istasyonları tercih etmek, sadece kısa süreli tasarruf sağlar. Bu durum özellikle dizel otomobiller için geçerli. Gerekli standartları karşılamayan yakıtlar, modern katıklar içermediği gibi, kirli de olabilir. Tutumlu çalışabilmesi için motorun içinin temiz olması gerekiyor. Supaplar ve yanma odalarında meydana gelebilecek birikimler, lambada sensörü ve katalitik konvertörün görev yapmasını engellediğinden, motorun uzun dönemde daha fazla yakıt tüketmesine neden oluyor. Bu nedenle tutumluluk isteyen sürücülerin, kaliteleri onaylı yakıt istasyonu zincirlerini tercih etmeleri gerekiyor. Ucuz ve kalitesi belirsiz yakıt almak zorunda kalırsanız, kesinlikle depoyu doldurmayın.
4. Doğru zamanda vites değiştirin
Burada kastedilen şey, vitesleri doğru değiştirebilmekle, debriyaj-vites kolu arasındaki senkronizasyonu doğru yapmakla sınırlı değil. Gerçekten de asıl önemli olan, doğru zamanda doğru vitesi seçebilmektir. Daha erken vites yükselten sürücü, kilometre başına daha az krank milli hareketiyle ilerlemeyi başarır. Bu da silindirlerin hava-yakıt karışımıyla doldurulma sayısını, yani harcanan yakıtın miktarını azaltır. Daha az devir, aynı zamanda daha az güç anlamına geldiğinden, “Gaza doğru basın” maddesi devreye giriyor. Ancak aynı güç seviyesinde bir üst vitesle ilerlemek, yaklaşık yüzde 10 yakıt tasarrufu anlamına geliyor. Alçak devir ve yüksek vites kullanılarak ilerleme yöntemi, en büyük faydayı yüksek torklu motorlarda sağlıyor. Bu yöntemin diğer bir faydası da, motor aşınmalarını ciddi oranda düşürmesi. Gerçekten de 2000 yerine 4000 d/d’de ve beşinci vites yerine üçüncü viteste ilerlemek, motor içindeki aşınmaları sekit kat artırıyor.
5. Trafik ışıklarında ne yapmalı?
Duran bir otomobilin güce ihtiyacı yoktur. Buna rağmen motor çalışmaya devam ediyorsa, boşa yakıt harcanıyor demektir. Durur pozisyonda saatte 1-2 litre arasında olan fazladan yakıt tüketimi, kulağa az gibi geliyor. Ancak adım adım ilerlenen sıkışık şehir trafiğinde bu rakam, 100 km’de yaklaşık 4-5 lt fazladan tüketmek anlamına geliyor. Birkaç saniye için de olsa, duran trafikte kontak kapatmak kesinlikle en faydalı davranış olacaktır. Sık sık kullanılan marş motorunun aşınacağı iddiasıysa, motor problemsiz olduğu, yani marşa basıldığı anda çalıştığı sürece geçersizdir. Aydınlatma, fren lambaları ve silecek gibi elektrikli aletlerin çalışmaya devam edebilmesi için, kontak kapatıldıktan hemen sonra tekrar açılmalıdır. Motoru stop ettirmek, özellikle motor soğukken çok faydalı oluyor. Bu yöntem, soğuk motorun ve katalitik konvertörün daha hızlı ısınarak ideal çalışma sıcaklığına daha çabuk ulaşmasını sağlıyor. Ancak soğuk kış günlerinde eğer yola yeni çıkıldıysa, bu yöntem yüzünden kaloriferin, yani yolcuların ısınma süreleri biraz uzuyor.
6. Kullanım tarzı çok önemli
Hızlı kullanım, yüksek tüketim anlamına geliyor. Çünkü artan hız, hava sürtünme direncinin artmasına neden oluyor. Alt vitesler daha fazla kullanıldığından, çok yavaş gitmenin de tüketimi artırdığını unutmamak gerekiyor. Ancak homojen olmayan bir kullanım tarzı, tüketimi çok daha fazla artırıyor 8bkz. Fren yapmanın yakıtla havayı ısıtmak anlamına geldiği “Virajlara kontrollü girin” maddesi). Tutumluluk için belirlenen kurallar birbiriyle çelişiyor gibi olduğundan, kurallar arasında dikkatli ve esnek geçişler yapmak gerekiyor. Örneğin 50 km/s hız limiti olan bir yerde 50 km/s hızla ve beşinci vitesle ilerlemek, 30 km/s sınırı olan bir yerdeki her türlü kullanım şartından daha az tüketim sağlıyor. Ya da hızlanmak için gaza mümkün olduğunda fazla basmak, küçük viteslerde yavaş yavaş hızlanmaya çalışmaktan çok daha ucuza mal oluyor. Birbirini takip eden kavşaklarda en makul tüketim sağlayan 50 km/s hıza, fazla gaz vererek çok çabuk çıkmak, sonra da kavşağa yaklaşırken fren yapmak da fazla tüketmenize neden olur. İşte bu nedenle ileriyi gören bir sürüş tarzı benimsemek en doğrusu. Aynı kural, birbirini takip eden benzer özellikli virajlara, önünüzdeki bir trafik sıkışıklığına ya da uzun rampalara yaklaşırken de geçerli. Tabii, tüm bunları doğru yapabilmek için, biraz antrenmanlı olmak gerekiyor.
7. Bakım ve yağ
Reklamların çoğunda yakıt tüketimiyle kullanım maliyetlerini düşürmek türünden iddialar yer alır. Bunlardan ilki doğru olsa da, ikincisi çoğunlukla yanlıştır.Çünkü viskozitesi 0-30 ile 0-40 arasında değerlerde olan ve motor soğukken de maksimum yağlama yapabilen tam sentetik yağlar, genellikle oldukça pahalıdır. Ayrıca sağladıkları enerji tasarrufu oranları da araçlara göre büyük değişkenlikler gösterebiliyor. Bu tür yağlardan en büyük fayda, çoğunlukla kısa mesafelerde araç kullanan, yani motor henüz tam ısınamadan işine ulaşanların otomobillerinde elde ediliyor. Yılda sadece 5 bin km yapan ve yağlarını her yıl değiştirmek zorunda olan araç sahiplerinin bu tip yağları kullanarak gerçek anlamda tasarruf elde etmeleri imkansız. Yılda 30 bin km yol kateden ve araçlarında servis uyarı göstergesi bulunan otomobil sahipleri içinse bu yağların maliyeti çok da büyük önem taşımaz. Diğer taraftan da çok yol yapanlar mesafelerin çoğunluğunu motor sıcakken katettiklerinden, bu kez de pahalı yağın tasarruf potansiyelinden maksimum yararlanamıyor. Aracın tipi de tutumluluk potansiyelinde büyük rol oynuyor. Altı ya da daha fazla silindire sahip motorlar, daha uzun yatakları nedeniyle daha fazla sürtünmeye neden oluyor. Bu sürtünme rakamı çok az bile azaltılsa, tüketime etkisi oldukça fazla oluyor. Daha küçük ve 4 silindirli motora sahip bir yanda ya da minibüsteyse tüketimi artıran en önemli neden, hava sürtünmesi. Bu nedenle dünyanın en modern yağı bile kullanılsa, elde edilecek kazanç çok düşük kalıyor. Herhangi bir ön şart ya da istisna olmadan yakıt tasarrufu sağlayan en geçerli yöntem, bakımların zamanında ve üreticinin tavsiyeleri doğrultusunda yapılmasıdır. Tıkanmış hava filtreleri, kurumlanmış bujiler ya da hafif de olsa sürekli bir fren etkisi yaratan kilitlenmiş fren balataları, yakıt tüketimini çok fazla artırıyor. Dikkatsiz park manevraları bile tüketimi artırıcı bir rol oynayabilir. Sert bir park manevrası sırasında lastiğin kaldırıma çarpılarak desen yapısının bozulması, asimetrik sürtünmeye ve buna bağlı olarak daha fazla yakıt tüketimine neden olabiliyor.
8. Bagaj ve tavan yükleme
Eğer mevsim kış ise zincirlerin bagajda olması faydalı bir davranıştır. Ancak bahar ya da yaz aylarında zinciri bagajda taşıyorsanız, fazladan hamallık yapıyor ve fazladan yakıt tüketiyorsunuz demektir. Bu durumun olumsuz etkileri, özellikle ortalamanın üzerinde hızlanma ve fren yapılan kalabalık şehir trafiğinde daha da artıyor. Çünkü bu tip hareket tarzında, ivmelenmesi ve frenlenmesi gereken kütle daha yüksek oluyor. Hemen tüm üreticilerin hafif metaller ve ileri teknolojiler kullanarak araçları hafifletmeye çalışmaları da bunu kanıtlıyor. Uzun mesafeli yolculuklarda birçok sürücü, fazla ağırlığın etkisin abartıyor. Yolda çok fazla rampa ve viraj yoksa, yani düz ve açık bir yolda homojen bir hızla ilerliyorsanız, hava sürtünmesinin tüketime olan etkisi çok daha fazladır. Otomobilin üzerine doğru bir şekilde monte edilmiş port bagaj, tüketimi 100 km’de yaklaşık 1 litre artırır. Tavana monte edilen alçak ve aerodinamik yapılı port bagaj kutuları, yakıt tüketiminin daha az olmasını sağlamanın yanında rüzgar gürültülerini de düşüyor. Aerodinamik olmayan yükler, örneğin çevreci gezintilerde kullanılmak için tavanda götürdüğünüz iki dağ bisikleti, 80 km/s ortalama hızda yakıt tüketimini 100 km’de 4 lt civarında artırıyor. Ayrıca geniş lastikler, aşırı büyük ebatlardaki spoylerler de sürtünme miktarını ve buna bağlı olarak tüketimi artırıyor.
9. Uzman önerileri
Tutumluluk yarışmalarının galiplerinin fazladan önerileri ya da sırlarının olmaması gerçekten çok şaşırtıcı. Gerçekten de profesyonellerin yaptığı, tutarlı davranmak ve buraya kadar anlatılanları sıkı sıkıya uygulamakla sınırlı. Ancak buradaki tutarlılığın normal trafik şartlarında tehlikeli olabilecek kadar abartılı olduğunu, günlük hayatta uygulanmasının pek de mantıklı olmadığını belirtmek gerekiyor. Bagajı tamamen boşaltmanın yanı sıra profesyoneller, fazla yakıtın ek ağırlık dezavantajından kurtulmak için her dolumda en fazla 10 lt yakıt alıyor. Kendisini uzman zanneden bazı bilinçsiz sürücülerin, yokuş inerken ya da kırmızı ışığa yaklaşırken kontağı kapatmaları, güvenliği hiçe saymak anlamına geliyor. Kontağı kapatarak ilerlemek yakıt tüketimini düşürse de kaza riskini inanılmaz oranda artırıyor. Böyle bir durumda hidrolik direksiyon sistemi devre dışı kaldığı gibi birkaç pompalamadan sonra fren pedalının sertleşmesi, sürücüyü çaresiz bırakır. Gereksiz durumlarda klimayı açık tutmak ya da arka cam rezistansını açık unutmak da yakıt tüketimini artırıyor.
10. Hava basıncına dikkat!
Lastiklerin asfalt üzerinde sorunsuz ilerlemesini engelleyecek tüm unsurların ortadan kaldırılması gerekiyor. Her şeyiyle doğru görev yapan lastiklerde bile, yuvarlanma direnci yaklaşık 10 HP güce mal oluyor. Bunu azaltmanın yoluysa, lastik basıncını artırmaktan geçiyor. Ancak basıncın aracın kullanım kitapçığında maksimum dolulukta kullanılması tavsiye edilen rakamdan daha yüksek olmaması gerekiyor. Aksi takdirde konfor olumsuz etkileniyor ve aracın yürüyen aksamı zarar görebiliyor. Bunun dışında yükseltilen basınç, bozuk zeminli yollarda ilerlerken avantaj sağlamaktan uzaklaşabiliyor. Çünkü normal basınçlı kullanımda lastiklerin absorbe ettiği küçük zemin bozukluklarının yükü, maksimum basınçta süspansiyona ek yük getiriyor. Bu sırada ileri geri hareketleri hızlanan süspansiyon, hareketi ısı enerjisine dönüştürüyor ve bu fazladan enerji de yine yakıt deposundan karşılanıyor. Eco ya da enerji tasarrufu lastikleri, piyasadaki en düşük sürtünme direncine sahip lastik tipleri. Ancak bu lastiklerin fren ve yol tutuş kabiliyetlerinin de düşük olduğunu unutmamak gerekiyor. Sonuç olarak bu disiplinde en büyük faydayı, yine de basınçları izin verilen miktarlarda artırılmış lastikler sağlıyor.
LASTİK DE ÖNEMLİ
Daha düşük tüketim talepleri, lastik üreticilerini enerji tasarrufu sağlayan ürünler geliştirmeye zorluyor. Acaba düşük sürtünmeli bu lastiklerin tüketime faydası ne kadar?
İşe yarar miktarlarda tasarruf yapmanın anahtarı sürücünün elinde, aslında sağ ayağında (bkz. 10 öneri). Tüketimi teknolojik olarak destekleme imkanıysa çok daha sınırlı. Ancak lastik seçimi, bunlar arasında en önemli imkanlardan biri. Teknolojiden de birşeyler bekleyen tüketicinin, sürtünme dirençleri optimize edilmiş lastik türlerini tercih etmeleri gerekiyor.
Yuvarlanma sırasında, lastiğin zeminiyle yanakları arasında bir sıkışma gerçekleşir ve bu deformasyon da, kullanılmadan sadece havayı ısıtan ısı enerjisine dönüşür. Motorunsa bu enerji kaybını daha fazla güç üreterek, yani daha fazla yıkat tüketerek dengelemesi gerekiyor.
Bu gerçekten yola çıkan lastik mühendisleri, lastiklerdeki enerji kaybını minimuma indirebilmek için uğraşıyor. Piyasada çok sayıda örnek bulmanın mümkün olduğu enerji tasarrufu sağlayan lastiklerde mühendisler, hatırı sayılır başarılara imza atmış durumda. Piyasada bulunan tutumluluk abidelerinde doğal olarak sürtünme dirençleri oldukça düşük olan bu tür lastikler kullanılıyor. Sadece standart bir lastik kullanılması durumunda bile bu otomobillerin iddia edilen tüketim değerlerine ulaşabilmesi imkansız olurdu.
Sürtünmeyi düşürebilmek için lastik üreticileri, onlarca farklı reçete geliştirmiş durumda. “Histerez faktörü” düşük lastik karışımları, artık bu teknolojinin olmazsa olmazları arasına girmiş durumda. Aksi takdirde yuvarlanma direncini ve boşa harcanan enerjiyi azaltmak mümkün olmuyor. Bu iş için kullanılan en uygun maddelerden olan silisyum (silika) karışımlarında, sentetik polimerler ve de doğal mısır nişastasından elde edilen bir çok yeni madde kullanılıyor. Altyapıda kullanılan süper hafif polyester karkaslar ve ya da yüksek dayanımlı aramid liflerinden üretilmiş kuşaklarsa bunları destekliyor.
Peki bunca çabanın sonucunda ne kadar yakıt tasarrufu elde edilebiliyor? Üreticiler, genellikle yüzde 5 gibi bir ortalama kazanç sözü veriyor. Önceki sayfalarda anlatılan zor yöntemleri uygulayıp birkaç santilitre kazanç elde edildiği düşünülürse, bu rakamın ne kadar yüksek olduğu daha iyi anlaşılabilir. Kazancın yüksekliği, düşük sürtünmeli lastiklerin güvenlikle ilgili olarak beraberinde getirdiği olumsuzlukların gözardı edilmesini sağlıyor.
Bu tip lastikler sürtünmeyi azaltırken, tutunma kabiliyetini düşürüyor. Testlerde ölçülen daha uzun fren mesafeleri ve virajlardaki nötr kalabilme sınırının düşmesi bunu kanıtlıyor. Bu kötü alışkanlık (!) ıslak zeminde daha da ağırlaştığından, özellikle kış günlerinde çok daha dikkatli araç kullanmayı gerektiriyor.
Durumun farkında olan lastik markaları da, bu ürünlerini genellikle sınırlı ebat ve türlerde üretiyor. Gerçekten de üretilen lastiklerin büyük çoğunluğu oldukça küçük jantlara göre ve T ile H hız endekslerine (190/210 km/s) sahip.

[maminci]

YAKIT TASARRUFU YAPMAK İÇİN İPUÇLARI;

Çok benzinle az kilometre yapmayı çoğumuz kolayca becerebildiği halde tersini nedense pek başaramıyoruz. Sonra da otomobilimizin neden çok tükettiğini merak edip yakınıyoruz.

Otomobil kullanma biçimi yakıt tüketimini etkiliyor
Otomobili kullanış biçimi yakıt tüketimini azımsanmayacak ölçülerde düşürebiliyor. Bunun nasıl olacağını aşağıdaki noktalara dikkat ederek görmek mümkün.

Otomobilizi rölantide ısıtmayın
Motoru rölantide ısıtmak motora verdiği zarar yanında yakıt tüketimini de artıran önemli noktalardan biri. Motoru çalıştırıp yola çıktığınızda yaptığınız birinci kilometre sonunda otomobilin yaktığı benzin üç dakika rölantide çalışmış kadardır. Yani otomobili üç dakika ısıtmak için harcanan benzinle 1 km yol yapabilirsiniz. Bu nedenle uzun süreli durmalarda motoru durdurmakta fayda var.

Kısa mesafelerde araç kullanmak lüks
Yapılan bir test sonucunda 0 derece santigrad hava sıcaklığında 1.6 litrelik orta sınıf bir otomobil motoru marşa basıldığı andan itibaren 100 km'de 40 litreye eş bir tüketim değeri veriyor. Ancak 4 kilometre yol katedildikten sonra otomobilin motoru normal ısısına kavuşuyor ve tüketim normalleşiyor. Bu nedenle kısa mesafeler için otomobili kullanmak yerine yürümek daha sağlıklı ve ucuz oluyor.

Doğru zamanda vites değiştirin, ekonomik viteste sürün
Birinci vitesi yalnızca otomobili hareket ettirmek için kullanın ve hemen ikinci, üçüncü ve dördüncü viteslere geçin. Vitesler değiştirildiğinde motor devri değişir. Motor devri krank milinin bir dakikada yaptığı devir sayısıdır. 6000 d/d'lik maksimum devir sayısı krank milinin saniyede 100 devir yaptığı anlamına gelir. Her motorun maksimum devir sayısı olduğu gibi en verimli çalıştığı bir devir de vardır. Bu devir otomobilden otomobile değiştiği için teknik verilerine bakıp ya da servislere danışılarak öğrenilebilir. teknik verilerde Maksimum tork adı altında görülen değer genellikle motorun en verimli çalıştığı ve az tükettiği devirdir. Bu devirde kalacak biçimde vitesler değiştirildiğinde gereksiz benzin savurganlığı önemli ölçüde azalacaktır.
Örneğin: Test edilen otomobilin birinde 100 km uzunluğundaki düz bir yolda 4'üncü vitesle 60 km/s sabit hızda gidildiğinde 5.8 litre/100 km tüketilmiş. Aynı koşullarda 3'üncü viteste 9 litre/100 km tüketim saptanmış. Görüldüğü gibi aynı uzunluktaki bir mesafeyi bir vites küçülterek katetmek 3.2 litre, yani yüzde 55 daha fazla tüketime yol açabiliyor. Aynı otomobille 30 km/s sabit hızla 3'üncü viteste 7 lt/100 km, ikinci viteste aynı hızda ise yaklaşık 10 litre tüketim saptanıyor. Görüldüğü gibi hangi hızda hangi viteste gidilmesi gerektiğini iyi bilmek gerekiyor.

Sakin, yol ve trafik koşullarına uyumlu kullanım
Ne kadar kararlı ve uyumlu otomobil kullanırsanız o denli az benzin tüketir o denli az sinirlenirsiniz ve otomobiliniz o denli az yıpranır. Akan trafiğin ritmine adapte olmak ve otomobilin hemen önüne değil daha ileriye bakarak gelişmeleri izlemek sakin ve trafiğe uygun sürüşün bir parçası.
Tabii bu arada dikiz aynalarına bakmayı da ihmal etmemek gerekiyor. Önünüzdeki araçla yeterli bir mesafe bırakın. Sık sık hız değiştirmekten kaçının. Yavaşlamak gerektiğinde ayağınızı gazdan zamanında çekin. Böylece hem balatalarınız hem de sinirlerinizin ömrü daha uzun olacaktır. Önünüzde akan trafiği izlemek bu açıdan size yardımcı olacak ve panik fren yapmak zorunda bırakmayacağı gibi yakıt tasarrufu da sağlayacaktır.

Öneriler
Başkalarının sizi sollamasına izin vermek sizin başkalarını sollamanızdan daha akıllıcadır. Otomobilinizin son süratinin yüzde 70-80'ini geçmemek tutumlu sürüş için en basit kuraldır. Yani gaz pedalının altında ne kadar fazla boşluk bırakılırsa o kadar çok para cebinizde kalır ve sinir sisteminiz daha uzunca bir süre araç kullanabilmenize olanak tanır.

[maminci]

Ha bire akaryakıta zam geliyo ya memlekette, millet önce okusun da nasıl az harcanacağını öğrensin istedim

[nihilist_deniz]

Offf baya uzunmuşş yinede okumaya devam... okumaktan zarar gelmez

[maminci]

Offf baya uzunmuşş yinede okumaya devam... okumaktan zarar gelmez

[serhan61]

güzel bilgiler teşekkürler...

[nihilist_deniz]

Benim gibi bu konuda yeni olanlara baya faydalı bilgiler var.
Paylaşım için tşkler 

[ozkan_misirli]

teşekkürler

[erdem325]

birde kazanilacak 2-3hp icin katalitik konvertor sokmemek gerekir diye dusunuyorum..

[maminci]

birde kazanilacak 2-3hp icin katalitik konvertor sokmemek gerekir diye dusunuyorum..

Katılıyorum, zaten o işlem çevre kirliliğini de artırıyo, ayrıca araç egsoz emisyon ölçümünde sorun yaşayabilir..

[erdem325]

Katılıyorum, zaten o işlem çevre kirliliğini de artırıyo, ayrıca araç egsoz emisyon ölçümünde sorun yaşayabilir..

eksoz emisyon olayi zaten tirt
kimsenin baktigi yok dogru duzgun, bizim arac rolantide zor geciyor o derece..
hatta gecmezse bile baska bi aracin eksozuna sensoru baglayip sadece benim plakanin uzerinden islem yapiyorlar..
o derece tirt bir olay

ama katalitigi sokunce arac eskiye gore cok fazla partikul birakir oluyor..
eger varsa sokmemek gerek cidden..

[deli_kan57]

paylaşım için teşekür ederim arkadaşlar.   

[golf2001]

 
kardeş eline sağlık.
 zahmet olmuş ama güzel olmuş.