Gönderen Konu: tartışma konusu aracı yere bastırırsak mı daha hızlı gider, yükseltirsek mi?  (Okunma sayısı 28059 defa)

Çevrimdışı erdem325

  • İleti: 758
    • Profili Görüntüle
peki birbirinin aynı ya da yaklaşık max hp değerleri üreten ama birinin diğerine göre ürettiği max tork değeri daha üstün olan iki motoru kıyaslayalım. en bilinen örneğiyle benzinli ve dizel olmak üzere iki motoru kıyaslayacak olursak:

örneği vw resmi sitesinden aldım. araçlarımız golf 1.6tdi (105 ps) vs 1.4 tsi (102 ps) tdi araç 250 nm tork üretiyor tsi araç ise 148 nm tork üretiyor. aradaki tork farkı korkunç.

max süratler: dizel 189 benzinli 188 km/h (aradaki 1 kmph lik farkı da 3 ps'lik maksimum güç farkına sayalım artık)

burada soyle bir fark vardir muhtemelen,
benzinlinin max torku urettigi devir ile dizelin max torku urettigi devir bandi farklidir..
benzinli motorlar genelde daha ust devirlerde max tork verirler diesellere nazaran..
e sizin kiyasinizda max hiz kiyasi oldugu icin torkun buyuklugunden ziyade ust devirlerdeki tork degerlerine bakmak gerekir..
benzinlinin diesele son hizda bu kadar yaklasmasinin temelindeki olay bence budur..

Logged

Çevrimdışı TEYOLOGY

  • İleti: 2626
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: (fırsatı bulur bulmaz tekrar Vag'dayım)
  • Şehir: Manisa
Sayın teyology;

Motor tork üretir. Tork çevirme gücüdür ve devir ile çarpıldığında beygir gücü çıkar. Yani beygir gücü aslında tork ile devrin bir fonksiyonudur.


Kaynak: Tork ve beygir gücü meselesinin açıklaması - Motosiklet.NeT Forum

Bildiğiniz gibi dizeller fazla devir çeviremezler, şanzumanları da buna uygun yapılmıştır, o dizel araca benzinli aracın şanzuman prensibini yüklerseniz, yani 6bin küsür devirler çevirtebilirseniz tdi aracın son sürati benzinlinin baya bir üstünde olacaktır.

doğrudur formül doğru. ama aynı yazının devamını da okumanızı tavsiye ederim.

buraya alıntılıyorum:

İyi hızlanmayı sağlayan beygir/ağırlık oranıdır, son hızı sağlayan beygirdir. F=ma formülünden F (kuvvet) sabitken m (kütle, ağırlık) yüksek olunca a (akselerasyon, hızlanma) düşük olacaktır. Bu sebeple yüksek güç/ağırlık oranına sahip vasıtalar daha çabuk hızlanacaktır. Fakat son hızı etkileyen rüzgar direncidir ve ağırlığın son hıza etkisi çok azdır. Yüksek hızda gücün tamamına yakını rüzgar direncine karşı harcanır bu sebeple güç/ağırlık oranı ne olursa olsun son hızı güç belirler. Rüzgar direncini rüzgarı karşılayan ön alan (frontal area) ve bu alanın ne kadar aerodinamik olduğu belirler. Ağırlıkları ne olursa olsun benzer vasıtalardan yüksek beygir gücü olan en yüksek hıza sahip olur. (bu hıza hafif olandan daha yavaş çıkıyor olabilir ama neticede son hızı daha yüksektir)

Belirli bir hava direncine sahip bir vasıta ile belirli bir hızda gitmek için gerekli olan yola aktarılması gereken tork bellidir. Ve yere aktarılan tork’u ifade eden değer beygir gücüdür. Motorsikletler genel olarak yüksek güç/ağırlık oranına sahip oldukları için çabuk hızlanırlar fakat otomobillere göre ufak cc’lerinden çok yüksek beygirler çıkmadığı için genelde son hızları düşüktür. R1 180 beygirle 300 yapıyor diyebilirsiniz. Dünyanın en hızlı seri üretim motosikletleri 300 civarı hız yapabilirken bunları dünyanın en hızlı seri üretim otomobilleri ile karşılaştırmalısınız. Otomobillerden cc ve beygir için üst sınır bulunmadığından motosikletten daha yavaş hızlanıyor olsalarda son hızları daha yüksektir. R1 bir süper motosiklet ise süper otomobillerde 300km hızı geçebilmektedir. Örneğin 98 beygirlik 185kg bir yamaha fazer motosiklet 343 beygirlik 1600kg bir bmw m3’ten daha çabuk hızlanacaktır. Ama Fazer’ın son hızı 225km/s iken Bmw elektronik olarak limitlendirilmiş bir şekilde bile 250km/s yapmaktadır. Limitsiz hali ile 300km/s hıza yaklaşmaktadır. Yani yaklaşık 200km/s hıza kadar fazer daha çabuk hızlanacak ve geçecektir, 200km/s’tan sonra m3 fazerı ezecektir. Sürücüler dahil olmak üzere fazer yaklaşık 0,375hp/kg bmw m3 ise 0,200hp/kg oranlarına sahiptir. Diğer bir örnek, bir honda shadow 46 beygir 240kg ile 0,192hp/kg oranına sahiptir. Sıradan bir aile otomobili ise 100 beygir 1200kg gibi ile 0,083hp/kg oranına sahiptir. Shadow kalkışta 0-100km/s hızlanmayı 6-7 saniyede yaparken aile otomobili 10-11 saniyede gerçekleştirecektir. Fakat shadow’un son hızı 160km/s, aile otomobilininki 190km/s’tir. Bu sebeple 130km/s hızdan sonra otomobil shadowu geçecektir.

Yüksek hızlarda beygir ihtiyacı katlanarak artmaktadır. 100 beygir civarı ortalama bir motosiklet 210-240km/s civarı son hıza ulaşabilecektir. 100 beygir ortalama bir otomobil ise 180-190km/s civarı son hıza ulaşabilir. Başka örnekler vermek gerekirse, 50 beygir civarı bir motosiklet 170km/s civarı bir son hıza, 10 beygir bir motosiklet 100km/s civarı son hıza, 200 beygir bir motosiklet 300km/s civarı son hıza ulaşabilir. Grenaj cam vs olmadığı için rüzgara karşı yüksek direnç gösteren cruiser, naked tarzı motosikletler aynı beygir ile daha az son hız yapabilir, grenajlı ve aerodinamik touring ve racing tipi motosikletler ise aynı beygir ile daha yüksek son hız yapabilirler.

Aynı beygir/ağırlık oranına sahip iki motosiklet yada otomobili örnek alalım. Oranları aynı olabilir ama bir tanesinin hem beygiri hem ağırlığı daha yüksek olsun. Örnek 100 beygir/200kg ile 150 beygir/300kg olsun. Diğer koşullar eşit olsun. (Örnek motor tarzı, hava direnci vs) Bu iki motosiklet kalkıştan itibaren yaklaşık olarak aynı hızlanmayı sağlayacaklardır. Fakat 3. vitesten sonra düşük beygirli olan aracın aynı orana sahip olmasına rağmen torku diğerinden daha fazla azalacaktır ve yükselen hızlar ile rüzgar direncinin aşırı artmasıyla yine aynı orana sahip olmasına rağmen beygiri yüksek olan geçecektir. Hatta oranı daha düşük olsa bile yüksek hızlarda yine beygiri yüksek olan geçecektir.

Kaynak: Tork ve beygir gücü meselesinin açıklaması - Motosiklet.NeT Forum
Kamış ses verince ney oldum sanır, İplik gerilince yay oldum sanır.
Sarayda oturmakla padişah olmaz kişi,
Abdal ata binince bey oldum sanır.

Çevrimdışı ALPER.

  • İleti: 4148
    • Profili Görüntüle
:) yazının devamını okudum zaten, kaldı ki bildiğim şeyler.

HP torkun fonksiyonu ise eğer;

dizel olan araçta tork mevcut lakin devir bandı  sınırlı, yani devir bandı artsa aracın otomatik olarak hp si de artacak.

Yani demem o ki, 80 hp lik bir araç toku yuksek ise benzinli kadar devir çevirmeden benzinli ile aynı son sürate sahip olabilir.

Yani aslolan torktur, tork sebeptir, hp sonuçtur.Düşük beygir yüksek torklu araç daha fazla devir çevirebilse yuksek beygirli araç gibi davranır.Aslında 80 hp olan bir araç, 80 hp değildir gibi bir şey.

Çevrimdışı erdem325

  • İleti: 758
    • Profili Görüntüle
:) yazının devamını okudum zaten, kaldı ki bildiğim şeyler.

HP torkun fonksiyonu ise eğer;

dizel olan araçta tork mevcut lakin devir bandı  sınırlı, yani devir bandı artsa aracın otomatik olarak hp si de artacak.

Yani demem o ki, 80 hp lik bir araç toku yuksek ise benzinli kadar devir çevirmeden benzinli ile aynı son sürate sahip olabilir.

Yani aslolan torktur, tork sebeptir, hp sonuçtur.Düşük beygir yüksek torklu araç daha fazla devir çevirebilse yuksek beygirli araç gibi davranır.Aslında 80 hp olan bir araç, 80 hp değildir gibi bir şey.

+115..
katiliyorum, aslolan torktur..
aynen belirtildigi uzere tork neden hp sonuctur..

Çevrimdışı TEYOLOGY

  • İleti: 2626
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: (fırsatı bulur bulmaz tekrar Vag'dayım)
  • Şehir: Manisa
Yani aslolan torktur, tork sebeptir, hp sonuçtur.Düşük beygir yüksek torklu araç daha fazla devir çevirebilse yuksek beygirli araç gibi davranır.Aslında 80 hp olan bir araç, 80 hp değildir gibi bir şey.

yok yine tam olmadı. bunu bu haliyle sebep sonuç ilişkisine bağlamak hatalı olur.

benzer örneği bilgisayarda hız aşırtmadan da vereyim. fsb hızı X çarpan = işlemci hızı.

ya da daha basit bir örnek vereyim. biri 50 cc diğeri 100 cc kaşıklarla yanyana iki tabaktan yemek yiyor iki kişi. ama 50 cc lik kaşık kullanan diğerinden iki kat daha hızlı kaşık sallıyor. ve yemekleri de aynı anda bitiyor. aslolan kaşığın büyüklüğüdür demek, ya da aslolan fsb dir demek hatalı olur. dizel motorlar da benzinliler kadar yüksek devirse demek de aynıdır. dizel motorlar benzinliler kadar yüksek devir çeviremezler. şu an için çeviremiyorlar en azından. sonuçta aslolan çekirdek hızıdır. aslolan birim zamanda yenilen toplam yemektir.

aslında bir noktadan baktığımızda aynı şeyi söylüyoruz. bildiklerimiz aynı. aynı şeyi ikimiz de birbirimize kanıt olarak sunuyoruz. ama hoş bir tartışma oldu gerçekten. benim çok hoşuma gitti. fakat bu gecelik yatmam gerekiyor. devamı gelirse cevabı yarın yazarım.

edit:devamı gelmeden ekleme  yapmak istedim aslolan tork değildir. tork bir araçtır. hp sonuçtur. alsolan hp dir. "ama aynı devirde dizel araç benzinliye oranla daha güç üretiyor." demek hata olur. 50 cc lik kaşıkla yemek yiyen adama "diğeriyle aynı hızda kaşık salla" demeye benzer.

edit2: şüphesiz ki Erdem arkadaşımızın da dediği gibi torkun sürekliliği ya da ikimizin de alıntı yaptığı kaynakta belirtildiği üzere hızlanma üzerinde konuşacak olursak (ki ben de ilk yazımdan itibaren hızlanma noktasında torku yüksek aracın üstünlüğüne dğeindim zaten) aslolan max hp dir demem. max hp asıldır derken arkasında durduğum şey bu başlığın açılma sebebi olan konu olan max sürat noktası.
« Son Düzenleme: 13 Mart 2011, 03:57:24 Gönderen: TEYOLOGY »
Kamış ses verince ney oldum sanır, İplik gerilince yay oldum sanır.
Sarayda oturmakla padişah olmaz kişi,
Abdal ata binince bey oldum sanır.

Çevrimdışı ALPER.

  • İleti: 4148
    • Profili Görüntüle
elinize klavyenize sağlık arkadaşlar, güzel bir sohbet oldu, iyi geceler demeden önce son bir ekleme yapmak istiyorum, bu sefer daha açık olacak.Aslolan torktur, çünkü;

Önceki bmw 3.16 aracım, 116hp motor gücüne sahipti, çok yuksek suratlere ulaşabiliyordu ama tork fakiriydi, aktarması falan bir yana, bu kadar hp olmasının sebebi emsallerine göre yüksek devir çevirebilme yeteneği,lakin o düşük torkla yuksek hızlara ulaşmasının ama atik olayamamaşının başlıca sebebi bu.Keza 195 nm torkluk ibiza aracım 80 hp ama 4250 deviri fazla geçemiyor,bir noktada kalıyor, kalmak zorunda bırakıldığı için.7000 devirlere çıksa o zaman adı 80 hp olmaz, başka bir şey olur, zira bu yüzdendir ki dikkat ederseniz 0 araçların kataloglarında aracın max hp si aracın çevirebildiği son devirde olur, yanında yazar.

Başka bir örnek araç yaşlandıkça bildiğiniz gibi güçten düşer, tork üretemez olur, tork düştüğü için hp düşer.Testlerde motorun yuzde kaç kondisyonda olduğu torkundan bakılır.Hani demem o ki hp aracın sırt numarası gibi birşeydir, bir nevi gücünün markasıdır.

Herkese saygılar...

Çevrimdışı TEYOLOGY

  • İleti: 2626
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: (fırsatı bulur bulmaz tekrar Vag'dayım)
  • Şehir: Manisa
mesaj gelmeden edit 2 yi yazıyordum. ben de :)



edit2: şüphesiz ki Erdem arkadaşımızın da dediği gibi torkun sürekliliği ya da ikimizin de alıntı yaptığı kaynakta belirtildiği üzere hızlanma üzerinde konuşacak olursak (ki ben de ilk yazımdan itibaren hızlanma noktasında torku yüksek aracın üstünlüğüne dğeindim zaten) aslolan max hp dir demem. max hp asıldır derken arkasında durduğum şey bu başlığın açılma sebebi olan konu olan max sürat noktası.
« Son Düzenleme: 13 Mart 2011, 03:31:45 Gönderen: TEYOLOGY »
Kamış ses verince ney oldum sanır, İplik gerilince yay oldum sanır.
Sarayda oturmakla padişah olmaz kişi,
Abdal ata binince bey oldum sanır.

Çevrimdışı erdem325

  • İleti: 758
    • Profili Görüntüle
arkadaslar(yaslarinizi bilmedigim icin boyle diyorum belkide benden cok daha buyuksunuz ama) hepinize tesekkuru borc bilirim..
gercekten keyif aldigim bir sohbet oldu..
arayipta bulamadigim cinsten hani :)
hepinize iyi geceler diliyorum..

Çevrimdışı erdem325

  • İleti: 758
    • Profili Görüntüle
haha bu arada bende bizim makinenin torkunu ogrenmis oldum, bayada varmis yau :)
1973 240d w115 mercedes benz..
137nM tork @ 2400rpm
64.9ps (64bhp) (47.7kW) @4200rpm..
0-100 24.6sn
max hiz 138km\h

Çevrimdışı omertek

  • İleti: 723
    • Profili Görüntüle
Bu sohbete sadece elinize sağlık denir. :tamamdir Güzel bilgiler :sevgi:
1993 RENO TOROS
2000 SEAT CORDOBA 1.6 SXE
1980 VW  MK1 GOLF LD

Çevrimdışı braveheart53

  • İleti: 938
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: GOLF 1.4 TSİ 160 HİGLİNE
vay be ne konu açmışım lanet olsun bu içimdeki motor sevgsine  :D :D

Çevrimdışı TEYOLOGY

  • İleti: 2626
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: (fırsatı bulur bulmaz tekrar Vag'dayım)
  • Şehir: Manisa
vay be ne konu açmışım lanet olsun bu içimdeki motor sevgsine  :D :D

öyle deme. içindeki motor sevgisine sağlık. hep gelsin bu tür konular.
Kamış ses verince ney oldum sanır, İplik gerilince yay oldum sanır.
Sarayda oturmakla padişah olmaz kişi,
Abdal ata binince bey oldum sanır.

Çevrimdışı braveheart53

  • İleti: 938
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: GOLF 1.4 TSİ 160 HİGLİNE
valla ben ne yapsam da bizim arkadaşlar inanmak istemiyor. fizik kurallarını hiçe sayıyorlar bende bıraktım tamam siz haklısınız deyip  :)

Çevrimdışı TEYOLOGY

  • İleti: 2626
    • Profili Görüntüle
  • Otomobil: (fırsatı bulur bulmaz tekrar Vag'dayım)
  • Şehir: Manisa
araç sahibi olmak zor zanaat. direksiyonda oturunca sanki aracı değil tüm trafiği ve hatta dünyayı yönlendiriyoruz gibi hissediyoruz çoğumuz. ama fizik kuralları her yerde. 130-140 ile ve hatta daha yüksek hızlarla makaslara girenler, araçlarının sırf görünümü daha spor olsun diye onaylı kısa tip yay taktırmak yerine mevcut helezonları kestirenler bunları düşünmüyorlar. bundan çok çok daha ince şeyler dahi aracımızın tüm aerodinamik özelliğini ya da yol tutuşunu etkiliyor.

en basidinden aracımızın yol ile temasını sağlayan parçalar olan lastiklerin yol ile temas yüzeyini toplasak her bir lastiğin yüzeyi 1 avuç içi kadar bir alan.

yola çıkarken lastiklerin hava basıncını kontrol etmekle neler kazanırız mesela.

bildiğimiz üzere lastiklerin içinde çelik kuşaklar var. lastiğin hava basıncını yüksüz iken ayarlayıp sonra aracımızı yüklediğimizde ne olur?

metal bir tel alalım elimize. iki ucundan tutup bükmeye başlayalım aşağı yukarı büktükçe bir süre sonra metalin o bükülen noktasındaki sağlamlığı azalacak ve kopacaktır. bu esnada da o noktada şaşırabilecğeiniz kadar çok sıcaklık yükselmesi olacaktır.

hava basıncı araç yüklenmeden ypaılan araca fazladan binen 3 kişi, bagaja doldurduğumuz 150 kg yükü düşündüğümüzde aracın ayarlı sandığımız basıncı yetersiz kalacaktır. dönerken yanak her yere bastığında içindeki teller bükülecek yukarı doğru ilerlerken de tekrar serbest kalacaktır.

şimdi şehirler arası hızda ilerlerken az önceki tel örneğini düşünecek olursak bükme olayı saniyede 10-15 defa olacaktır. bir süre sonra aşırı yükselen sıcaklık, lastik içindeki tellere binen mekanik yıpratıcı etki ile birleştiğinde özellikle yanak bölgesinden yarılarak lastik içindeki tüm havanın bir anda boşalmasına neden olacaktır. yüksek hızda ölümcül olabilecek bir kazaya davetiye.

120 km ile giderken başıma geldi. hayatta olmamı o esnada iki elimin de direksiyon üstünde olmasına borçluyum. (lütfen tek el değil iki el ile tutalım direksiyonu. airbag bulunan araçlarda da iki el ile tutuyorsak dahi el pozisyonumuza dikkat edelim. yolcu hava yastığı üzerine bozuk para dahi koymayalım. aracımız üzerinde güvenliğini tehlikeye düşürecek değişiklikleri kafamıza göre uygulamayalım. sadece kendi sağlığımız ve güvenliğimiz için değil trafikteki herkesin güvenliği için.
Kamış ses verince ney oldum sanır, İplik gerilince yay oldum sanır.
Sarayda oturmakla padişah olmaz kişi,
Abdal ata binince bey oldum sanır.