Akaryakıt ürünlerine gelen zamların ardından araç sahipleri direksiyona daha az geçiyor
Petrol fiyatlarının uluslararası piyasalarda 135 doları aşmasının ardından akaryakıt ürünlerine zam üstüne zam geldi. Bu durum, araç sahiplerini direksiyona daha az geçmeye yöneltti.
Litresi pompada 3,5 yeni lirayı bulan benzin tüketiminde daralma gözlendi. Petrol Sanayii Derneği verilerine göre, bu yılın ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre motorin tüketimi yüzde 3,4 artarken, LPG yüzde 3,3, benzin tüketimi yüzde 10,8 düştü.
Ayrıca özellikle 2007 ortalarından itibaren 10 numara yağın motorin yerine kullanılmasının bu yıl da 'önemli oranda yaygınlaştığına' dikkat çekildi. 10 numara yağ veya benzeri isimlerde motorin piyasasına yapılan kayıt dışı satış yılda 200 bin tonun üzerinde.
Sektörün yüzde 95'ini oluşturan 11 firmanın verilerinden derlenen Petder raporuna göre, bu yılın ocak-mart döneminde benzinler, motorinler ve LPG otogazdan oluşan toplam otomotiv yakıtları tüketimi 2007 yılının aynı dönemine göre yüzde 1,4 artarak yaklaşık 3,8 milyon tona çıktı.
Raporda siyah ve beyaz ürünler dahil olmak üzere ilk çeyrekte sektörün toplam satışlarının, 'toplam tüketim miktarının yüzde 5,8 artması, petrol fiyatlarındaki artış ve 2007 yılı sonunda artırılan ÖTV oranlarının etkisi ile' yüzde 22,7 artarak yaklaşık 11,9 milyar yeni liraya ulaştığı belirtildi. Raporda yer alan ayrıntılara göre motorin tüketimi ilk çeyrekte yüzde 3,4 artarak 3,34 milyon metreküpe ulaşırken, toplam benzin tüketimi yüzde 10,8 azalarak 650 bin metreküp oldu.
Raporda, "Motorin tüketimindeki bu artışın en önemli nedeni, dizel motorlu binek ve hafif ticari araçlara olan ve giderek artan eğilimdir. Bu yılın ilk üç ayında düşük kükürtlü motorin tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 39,6 artarak 738 bin metreküpe ulaşmıştır." denildi. Raporda Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanan 2008 yılı Ocak-Mart dönemi LPG rakamlarına da yer verildi.
Buna göre otogaz tüketimi 2007 yılı aynı dönemine göre yüzde 5,3 artarak 440 bin ton olarak gerçekleşti. Dökme, tüplü ve otogazdan oluşan toplam LPG tüketimi, 2008 ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,3 azalarak 792 bin ton oldu. Toplam akaryakıt tüketimindeki artışta, fuel-oil ve kalorifer yakıtı olarak bilinen siyah ürünlerin tüketiminin ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre uzun zaman sonra ilk kez yüzde 31,8 artarak yaklaşık 814 bin ton olmasının da önemli payı oldu.
Petder, 2005 yılında varil başına ortalama 54 dolar, 2006'da 65,1 dolar olan Brent ham petrolünün, geçen yıl ortalama 72,4 dolara çıktıktan sonra 2008'in ilk üç ayında ortalama 96,7 dolara yükseldiğine dikkat çekti. Raporda, "Ham petrol fiyatlarının yükselişi, farklı otoritelerce farklı teoriler öne sürülmesine rağmen, öngörüde bulunulması mümkün olmayan bir konu haline gelmiştir." dedi.
Raporda, özellikle 2007 ortalarından itibaren 10 numara yağın motorin yerine kullanılmasının bu yıl da 'önemli oranda yaygınlaştığına' dikkat çekildi. Raporda şu bilgilere yer verildi: "Bahse konu satış işlemi fatura karşılığında yapıldığında ve tüketici bilinçli olarak kendi mülkiyetinde olan aracının yakıt deposuna düşük vergi oranı nedeniyle daha ekonomik olan akaryakıt harici bir ürünü yine kendi tercihi ile koyduğunda, üretici veya satıcı üzerinde doğrudan hukuki yaptırım mümkün olamamaktadır." Rapora göre, 10 numara yağ veya benzeri isimlerde motorin piyasasına yapılan kayıt dışı satış yılda 200 bin tonun üzerinde.
